Geodesie

De viering van haar 125ste verjaardag was voor de Nederlandse Commissie voor Geodesie (NCG) reden om een boek uit te geven. Geen boek over de geschiedenis van de NCG of over de geschiedenis van de geodesie in het algemeen, maar een algemeen oriënterend boek over het voor het grote publiek onbekende vakgebied van de geodesie. Een boek over de rol van geodesie in de samenleving. Dat het boek niet primair mocht gaan over het verleden was voor de Stichting Historie der Techniek een ongebruikelijke, maar wel uitdagende opdracht.

De wetenschap die zich onder andere bezig houdt met het meten aan de aarde en met de plaatsbepaling op aarde heet geodesie. Het is een oud, relatief onbekend, want veelal onzichtbaar, vakgebied. Toch komt bij iedereen veelvuldig in aanraking met (toegepaste) geodesie. Als een landkaart of stratenatlas wordt bestudeerd om een route te plannen wordt gebruik gemaakt van geodetische kennis. Wie een huis koopt krijgt met het Kadaster te maken, een database van juridisch-geodetische gegevens. Als je voor droge voeten afhankelijk bent van dijken besef je hoe belangrijk nauwkeurige hoogtemeting is. Bij de bouw van moderne infrastructurele werken als verkeerspleinen en tunnels worden moderne geodetische technieken ingezet.

Het zijn slechts een paar voorbeelden van de toepassingen van een wetenschap die de afgelopen decennia in een stroomversnelling is geraakt. De kennis van de planeet Aarde is vooral dankzij kunstmatige satellieten en ontwikkelingen in de informatietechnologie in hoog tempo toegenomen en snel verbreid. We beschikken tegenwoordig over digitale driedimensionale modellen van de aarde, in de winkels ligt een ruim assortiment GPS-ontvangers die gebruikt worden voor allerhande navigatietoepassingen, informatie van het Kadaster is digitaal via internet te bevragen.

Nederland kent een lange geodetische traditie en speelt binnen het vakgebied een vooraanstaande rol. Dit rijk geïllustreerde boek zet de geodesie in ons land op een toegankelijke wijze voor een breed publiek op de kaart en schetst tegen een onmisbare historische achtergrond een beeld van het doen en laten van de geodesie in onze moderne maatschappij.