Het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) wordt in 1976 de nieuwe naam van het 21 jaar daarvoor opgerichte Reactor Centrum Nederland (RCN). Achter die naamsverandering gaat een fundamentele verandering in de wereld van energieproductie schuil.

Midden jaren vijftig leek kernenergie wereldwijd de belangrijkste optie als toekomstig alternatief voor de eindige fossiele brandstoffen. De transitie naar een wereld die volledig zou draaien op nucleaire energie leek voor het grijpen. Natuurwetenschappers hadden de fundamentele principes achter kernsplijting blootgelegd en lieten zien dat het proces in een kernenergiecentrale beheerst kon worden en ongekende hoeveelheden energie voor vreedzame doeleinden (‘Atoms for Peace’) kon opleveren. Een coalitie van wetenschappers, beleidsmakers, de elektriciteitssector en het bedrijfsleven bereidde Nederland op die nucleaire toekomst voor. RCN in Petten werd opgericht om in dat transitieproces het wetenschappelijk onderzoek te coördineren en voor een belangrijk deel te faciliteren.

PROPOSALS

Twee decennia later telde Nederland inderdaad twee werkende kerncentrales, maar lagen de kaarten voor kernenergie heel anders. Kernenergie was een maatschappelijk hevig betwiste technologie geworden. Andere vormen van energieopwekking – kleinschalig, schoon, zonder de gevaren van radioactiviteit en de nadelen van radioactief afval – verdienden volgens een groeiend aandeel van wetenschappers en bezorgde burgers, verre de voorkeur boven kernenergie. RCN werd ECN.

Begin eenentwintigste eeuw laat ECN de energietransitie-wetenschappers aan de TU/e onderzoek doen naar de ontwikkeling van ECN in het laatste kwart van de vorige eeuw. Onder leiding van Geert Verbong verschijnt in 2005 Op weg naar de markt. De geschiedenis van ECN 1976-2001. In het boek wordt het gehele veld van energieonderzoek bij ECN beschreven, van wind- en zonne-energie, tot medische isotopen en transmutatie van actiniden.

Onderzoekers/ auteurs: Geert Verbong, Eric Berkers en Matthijs Taanman.

Foto: Kernenergie.-koningin-Juliana-opent-Dodewaard-26-maart-1969. Anefo.